Nadciśnienie to dość często występujące zaburzenie ciążowe. Szacuje się, że dotyczy ono ok.  10%, a nawet 15% ciężarnych. Pomimo tego, że jest ono stosunkowo powszechne, w żadnym wypadku nie można go bagatelizować! Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego w ciąży powodują wiele powikłań, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia zarówno dziecka, jak i jego mamy. Dlatego też, jeśli zbyt wysokie ciśnienie nie dotyczy tylko jednorazowego pomiaru, ale taka sytuacja się powtarza, koniecznie skonsultujcie to z lekarzem. W moim artykule postaram się Wam przybliżyć ten problem.  

Ciśnienie w ciąży – normy

Normy ciśnienia w ciąży będą się różnić w zależności od tego, o jakim jej etapie jest mowa. W ciągu pierwszych miesięcy stanu błogosławionego dochodzi do nieznacznego, często wręcz niemal niezauważalnego, obniżenia ciśnienia tętniczego. I tak między około 12. a 26. tygodniem ciąży jest ono z reguły niższe o ok. 5-10 mmHg. Spowodowane jest to zwiększonym zapotrzebowaniem na krew, powiększaniem się łożyska i dojrzewaniem znajdującego się w macicy dziecka. Około 7. miesiąca ciśnienie w ciąży najczęściej jest już takie samo jak przed nią.

Jakie jest prawidłowe ciśnienie w ciąży? Generalnie ciśnienie kobiet w ciąży powinno być wyższe niż 90/60 mmHg (oczywiście trzeba mieć tu na uwadze wspomniane przeze mnie wcześniej  i niższe niż 140/90 mmHg. Jeśli któryś z podanych parametrów przekracza normę, lekarz prowadzący ciążę wdraża leczenie.

Jakie ciśnienie w ciąży jest niebezpieczne?

Niebezpieczne może być zarówno zbyt wysokie, jak i za niskie ciśnienie w ciąży. I jedna, i druga sytuacja, o ile powtarza się stale, a nie jest jedynie incydentalna, wymaga wzmożonych kontroli lekarskich. Jeśli chodzi o zbyt niskie ciśnienie tętnice w ciąży, to wizyta u lekarza konieczna jest, kiedy ciężarna skarży się przy tym na zaburzenia widzenia lub zemdlała.

A co z wysokim ciśnieniem w ciąży? O niebezpieczeństwie mówić można wówczas, gdy wynosi ono powyżej 160/110 mmHg. Następstwem nadciśnienia w ciąży może być przedwczesne oddzielenie się łożyska czy niewydolność nerek u matki. W przypadku, kiedy oprócz nadciśnienia występuje białkomocz, diagnozowany jest stan przedrzucawkowy, którego powikłaniem może być rzucawka ciążowa. Nadciśnienie w ciąży może doprowadzić również do przedwczesnego porodu, a także wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrastania płodu, którego skutkiem będzie jego obumieranie.

Nadciśnienie tętnicze w ciąży – klasyfikacja

Nadciśnienie w ciąży ze względu na wysokość podzielić można na:

• lekkie – rozpoznawane przy ciśnieniu rozkurczowym 90-99 mmHg lub skurczowym 140-149 mmHg;
• umiarkowane – przy ciśnieniu rozkurczowym 100-109 mmHg lub skurczowym 150-159 mmHg;
• ciężkie – przy ciśnieniu rozkurczowym ≥110 mmHg lub skurczowym ≥160 mmHg.

Istnieje też inna klasyfikacja nadciśnienia w ciąży, w której to dzieli się ono na:

• przewlekłe – mowa o nim wtedy, gdy zostanie zdiagnozowane jeszcze przed zajściem w ciążę, albo przed 20. tygodniem ciąży i utrzymuje się powyżej sześciu tygodni po porodzie;
• indukowane ciążą – występuje wówczas, gdy podwyższone wartości ciśnienia tętniczego po raz pierwszy odnotowuje się po 20. tygodniu ciąży i utrzymują się maksymalnie do sześciu tygodni po porodzie;
• występujące przed ciążą z nakładającym się nadciśnieniem indukowanym ciążą z białkomoczem – stwierdzane jest w przypadku, gdy u ciężarnej z rozpoznanym nadciśnieniem przewlekłym po 20. tygodniu ciąży dochodzi do wzrostu ciśnienia i pogorszenia stanu zdrowia, a badania wykazują znaczną ilość białka w moczu (powyżej 3 g/dobę);
• niesklasyfikowane przed ciążą – mówi się o nim, kiedy nadciśnienie pojawia się po 20. tygodniu ciąży, lecz wcześniej nie było badane, w jego przypadku należy pamiętać o wykonaniu pomiarów po upływie sześciu tygodni od porodu.

Jak obniżyć ciśnienie w ciąży?

Jeśli dodatkowe badania nie wykażą niczego złego, a Wasz lekarz nie stwierdzi stanu przedrzucawkowego lub też z jakiegoś innego powodu nie zadecyduje o Waszej hospitalizacji, być może nawet nie będzie konieczności stosowania leków na nadciśnienie w ciąży. Wiele mogą zdziałać naturalne sposoby na obniżenie ciśnienia. Zresztą przydadzą się one Wam także wtedy, gdy lekarz ginekolog wprowadzi jednak leczenie farmakologiczne.

Oto sprawdzone i w pełni bezpieczne naturalne sposoby na obniżenie ciśnienia w ciąży:

• dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu, a wiec picie dużej ilości płynów, najlepiej wody (ok. 2-3 litrów dziennie);
• picie soku z selera naciowego 100-150 ml dziennie (jest on całkowicie bezpieczny w ciąży, najlepiej wyciskać go za pomocą wyciskarki, można też wykorzystać sokowirówkę) – spadek ciśnienia zaobserwować można już po upływie ok. 30 min od wypicia takiego soku;
• jedzenie czosnku, jednak aby efekty były zauważalne, należy spożywać go przez dłuższy czas;
• spożywanie czarnych porzeczek i aronii – tutaj również trzeba jednak uzbroić się w cierpliwość, gdyż efekty nie pojawią się od razu;
• unikanie stresu – dlatego jak najwięcej relaksujcie się tak jak lubicie, czytajcie książki, słuchajcie muzyki, chodźcie na spacery, otaczajcie się pozytywnymi ludźmi itd.;
• odpoczywanie i spanie na lewym boku – przybierając taką pozycję odciążacie serce, które wtedy nie musi pracować tak intensywnie.

Leki na nadciśnienie w ciąży

Może się okazać, że naturalne sposoby na obniżenie ciśnienia nie wystarczą. Wedy konieczne będzie przyjmowanie leków na nadciśnienie. Jakie leki na nadciśnienie w ciąży są bezpieczne? W takich sytuacjach najczęściej stosowane są – uznawane za bezpieczne dla płodu leki pierwszego rzutu – labetalol i alfa-metyldopa. Rzadziej sięga się po nifedypinę lub metoprolol.

Wysokie ciśnienie w ciąży – kiedy do szpitala?

W przypadku, gdy pomimo wdrożenia leczenia wartości ciśnienia nadal utrzymują się na zbyt wysokim poziomie, Wasz lekarz może zadecydować o skierowaniu Was na oddział położniczy do szpitala. Na izbę przyjęć powinnyście się zgłosić też wówczas, gdy poza wysokim ciśnieniem macie problemy ze wzrokiem, odczuwacie zawroty głowy, czujecie bóle w podbrzuszu lub duszność. Mogą to być objawy stanu przedrzucawkowego.

Wysokie ciśnienie po porodzie

W prawidłowym przebiegu ciąży, jak już wspominałem wcześniej, dochodzi do naturalnych zmian w krążeniu. Polegają one na rozszerzeniu drobnych naczyń krwionośnych, skutkiem czego jest niskie ciśnienie w ciąży. Z reguły zmiany te ustępują pod koniec ciąży. Co za tym idzie – wyższe, ale nadal będące w granicach normy – w porównaniu z tym notowanym podczas ciąży – ciśnienie tętnicze po porodzie jest czymś jak najbardziej normalnym i nie powinno być powodem do niepokoju.

Inaczej jednak jest w przypadku, kiedy wartości ciśnienia tętniczego obserwowane po porodzie przekraczają granice normy. Podobnie jak nadciśnienie w ciąży, także i to po porodzie nie jest bowiem stanem fizjologicznym i przeważnie ma związek z chorobami, na które ciężarna cierpiała już wcześniej. Nierzadko zdarza się tak, że to właśnie w ciąży dochodzi do, najczęściej przypadkowego, wykrycia nadciśnienia, o którym wcześniej nie wiedziałyście. Wtedy lekarz wdroży odpowiednie dla Was leczenie.